Zayıflık, en az şişmanlık kadar önemli bir sağlık sorunudur. Beden Kitle İndeksinin 18.5 olması şeklinde tanımlanır ve ağır düzey, orta düzey, hafif düzey olmak üzere 3 kademesi bulunur. Türkiye İstatistik Kurumunun 2010 Sağlık Araştırması verilerine göre ülkemizde zayıflık; 15 yaş üzeri kadınlarda %5.9, erkeklerde %3.5 ve toplamda %4.7 oranında görülmektedir.

Zayıflık da şişmanlık gibi birçok hastalığa zemin hazırlamaktadır. Beslenmede yetersizliklerden kaynaklı vitamin, mineral eksikliklerine bağlı olarak bağışıklık sisteminin zayıflaması ve sık enfeksiyonlar, yetersiz enerji alımından kaynaklı konsantrasyon bozuklukları, deri altı yağ dokusu yetersiz olduğu için vücut ısısının korunmasında problemler, adet düzensizlikleri, bayanlarda kısırlık, osteoporoz riski vb.

Zayıflığın tedavisi, bilinenin aksine şişmanlık tedavisinden daha zor ve sabır isteyen bir süreçtir. Bu noktada önemli olan, öncelikle zayıflığa sebep olan etkenin ortadan kaldırılmasıdır. Barsak paraziti, tiroid hormonları gibi faktörler kontrol edilmeli, ayrıntılı kan, idrar ve dışkı tayini yapılmalıdır.

Kilo kazanımı amacı ile uygulanan diyetin içeriği çok önemlidir. Beslenme programının protein, karbonhidrat ve yağ miktarı dengeli olmalı; ‘’boş kalori kaynağı’’ olarak adlandırılan yüksek yağlı atıştırmalıklar, cips, bisküvi, çikolata, kızartılmış ve işlenmiş ürünler gibi hızlı kilo aldıran ancak sağlık açısından büyük risk teşkil eden besinlerden uzak durulmalıdır.

Sağlıklı Kilo Kazanımında uyulması gereken kurallar:

Hızlı kilo almak değil yavaş ve kalıcı kilo kazanımı hedeflenmelidir.

Tüketilen besinler daha yoğun kalorili hale getirilebilir. Et, sebze, çorba gibi türleri ayrı ayrı tüketmekte zorlanıyorsanız çorbanızı yumurta ile zenginleştirebilirsiniz veya sebze yemeğinizi, çorbalarınızı etli tercih edebilirsiniz. Salatalarınıza zeytin, peynir, ceviz vb ürünler ekleyerek kalori içeriğini yükseltebilirsiniz.

Tüketilen öğün sayısı arttırılmalıdır. Acıkılmasa bile öğün saatlerinde bir şeyler tüketilmelidir. Ara öğünlerde sütlü tatlı (üzerine ceviz, badem, fındık ekleyip kalorisini yükseltebilirsiniz), çavdar ekmek ile hazırlanmış peynirli bir küçük sandviç, taze veya kuru meyveler ile enerjisi yükseltilmiş yoğurt tüketilebilir.

İştah problemi varsa sıvılar yemeklerle birlikte değil yemeklerden 1 saat önce/sonra tüketilmelidir.

Lezzet açısından tüketilebilir sağlıklı ve besleyici içecekler hazırlanabilir. Örneğin sevilen meyveler süt ve ceviz-badem gibi yağlı tohumlar ile blendırdan geçirilip tüketilebilir. İsteğe ve mevsime bağlı olarak bu karışıma 1 top dondurma, pekmez veya bal da eklenebilir. Tüm bu içerik bir bardağa sığdığında tüketimi çok daha kolay olacaktır.

İştah sorunu bir türlü aşılamıyorsa yapılması gerekenler:

Öğün saatleri aksatılmamalıdır. Bir süre sonra vücut kan şekerini bu saatlere göre düzenlemeye başlar ve acıkma duygusu hissedilir.

Mutfakta yemek hazırlama aşamalarında yer alınmalıdır. İştah merkezi besinlerin görüntü ve kokuları yolu ile uyarılacaktır.

Öğün saatleri renkli ve değişik masa örtüleri, şekilli peçeteler, sevilen tabaklar ile daha çekici hale getirilebilir, psikolojik olarak yemek yemeye hazır olmayı kolaylaştıracaktır.

Yemek saatlerinden önce yürüyüş yapmak da iştahın artmasına yardımcı olacaktır.